Mala tačka na komadu kore koji predstavlja prastari indijski matematički dokument (Bakhshali rukopis) označava jedan od najvećih događaja u historiji matematike. Tačka predstavlja prvu do sada zabilježenu upotrebu nule. Čak šta više, istraživači sa oksfordskog univerziteta, koji su u skorije vrijeme i otkrili ovaj dokument procijenili su njegovu starost 500 godina više nego što se do sada smatralo, tj. da datira iz trećeg ili četvrtog vijeka.
Danas bi bilo nemoguće zamisliti matematiku bez nule. U pozicionom brojnom sistemu, kakav je decimalni brojni sistem koji svakodnevno koristimo, mjesto cifre je jako važno, jer je ogromna razlika između brojeva 100 i 1 000000.
Međutim u ljudskoj historiji hiljadama godina smo bili bez nule. Sumerani, 5000 prije nove ere, su koristili pozicioni sistem, ali bez nule. U nekoj osnovnoj formi, koristio se simbol da bi se razlikovalo npr 204 i 20000004. Ali simbol se nikada nije koristio na kraju broja, tako da se razlika između 5 i 500 određivala na osnovu konteksta.
Kasniji dolazak nule bio je dijelom i odraz negativnih stavova koje su neke kulture povezivale uz pojam ništa. Grčki mislilac Parmenides iz 5-tog stoljeća prije nove ere je izjavio da ništa ne može postojati, jer treba govoriti o nečemu što postoji. Ovaj Parmenidski pristup se dugo zadržao kroz historiju.
Nakon pojave krščanstva, vjerske vođe u Evropi su tvrdile da pošto je Bog u svemu što postoji, ono što predstavlja ništa mora biti da je sotonističko. U pokušaju da spase čovječanstvo od đavola, odmah su izbacili nulu iz postojanja, iako su je trgovci nastavili potajno koristiti.
Nasuprot tome, u budizmu je pojam ništavilo središnja ideja na putu ka nirvani. Engleska riječ “zero” originalno je izvedena iz hindu riječi “sunyata”, što označava ništa i centralni je koncept u budizmu.
Jednostavna metoda računanja uz pomoć nule je omogućila matematičarima da se bave složenijim problemima i proučavaju opća svojstva brojeva, kao što se vidi u radovima indijskog matematičara i astronoma Brahmagupte iz sedmog stoljeća.
Perzijski matematičar Al-Hwarizmi iz devetog stoljeća bio je prvi koji je pažljivo bilježio i iskoristio ove aritmetičke upute, što je na kraju učinilo abaskus zastrajelim. Takvi mehanički setovi instrukcija pokazali su da se dijelovi matematike mogu automatizirati. A to će na kraju i dovesti do razvoja savremenih računara. Zapravo riječ “algoritam” za opisivanje skupa jednostavnih instrukcija proizilazi iz njegovog imena Al-Hwarizmi.
Godine 1200 italijanski matematičar Fibonači, koji je donio decimalni sistem u Evropu, napisao je: “Metoda indijaca nadilazi sve poznate metode za računanje. To je čudesna metoda. Računaju koristeći devet figura i simbol nula.” Dakle nakon što je nula nastala u drevnoj Indiji, trebalo je gotovo 1000 godina da se prihvati u Evropi, mnogo duže nego u Kini i na Bliskom istoku.
Izum nule takođe je stvorio novi, tačniji način opisivanja frakcija. Dodavanje nula na kraju broja povečava njegovu veličinu, a uz pomoć decimalne tačke, dodavanje nula na početku smanjuje njegovu veličinu. Postavljanje beskonačno mnogo cifara desno od decimalne tačke odgovara beskonačnoj preciznosti. Ta preciznost je upravo ono što su mislioci iz 17 vijeka Isak Njutn i Lajbnic trebali da bi razvili infinitezimalni račun. I tako su algebra, algoritam i infinitezimalni račun, kao temelji savremene matematike, ustvari nastali kao rezultat oznake za ništa. Izum nule je neizmjerno pojednostavio računanje, oslobađajući matematičare da razviju vitalne matematičke discipline kao što su algebra i račun, a time i baznu osnovu za pojavu računara.
